Chủ doanh nghiệp tư nhân chết thì doanh nghiệp sẽ thế nào? Người thừa kế có quyền được tiếp quản doanh nghiệp tư nhân hay không?

Chủ Doanh nghiệp chết, Doanh nghiệp tư nhân được xử lý thế nào

Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp. Chủ doanh nghiệp tư nhân có toàn quyền quyết định đối với tất cả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, việc sử dụng lợi nhuận sau khi đã nộp thuế và thực hiện các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật.

Doanh nghiệp tư nhân là tài sản của chủ doanh nghiệp tư nhân. Do đó, trong trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân chết thì doanh nghiệp tư nhân được xem xét như một tài sản trong khối di sản thừa kế.

Những người thừa kế của chủ doanh nghiệp cần khai nhận thừa kế khối di sản này theo quy định của Bộ luật dân sự 2015. Văn bản khai nhận thừa kế và thỏa thuận phân chia di sản thừa kế nên được lập tại cơ quan công chứng hoặc UBND phường/xã để thuận tiện cho việc thực hiện các thủ tục hành chính cần thiết trong đó có thủ tục đăng ký thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân.

Trách nhiệm thông báo của người thừa kế khi chủ doanh nghiệp tư nhân chết

Theo quy định tại Điều 54 Nghị định 01/2021/NĐ-CP về đăng ký kinh doanh, trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân chết thì người được thừa kế phải đăng ký thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân. Hồ sơ đăng ký thay đổi bao gồm:

1. Thông báo thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp có chữ ký của người được thừa kế;

2. Bản sao hợp lệ một trong những giấy tờ chứng thực cá nhân của người thừa kế;

3. Bản sao hợp lệ văn bản xác nhận quyền thừa kế hợp pháp của người được thừa kế.

Khi nhận hồ sơ đăng ký thay đổi của doanh nghiệp, Phòng Đăng ký kinh doanh trao Giấy biên nhận, kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ và cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp cho doanh nghiệp.

Doanh nghiệp tư nhân chấm dứt hoạt động hay vẫn tiếp tục hoạt động

Sau khi chủ Doanh nghiệp tư nhân chết sẽ có sự chuyển dịch quyền sở hữu từ chủ doanh nghiệp tư nhân sang cho những người thừa kế. Vì vậy tùy vào trường hợp thực tế xảy ra mà có các khả năng sau:

Nếu không có người thừa kế hoặc có nhưng không được quyền hưởng di sản hoặc những người thừa kế từ chối nhận di sản thừa kế 

Theo quy định của Điều 622 Bộ luật dân sự 2015 thì tài sản còn lại sau khi đã thực hiện nghĩa vụ về tài sản mà không có người nhận thừa kế thuộc về Nhà nước. Lúc này nhà nước là chủ sở hữu của doanh nghiệp tư nhân. Tuy nhiên nhà nước không phải là cá nhân nên không thỏa mãn điều kiện của Luật doanh nghiệp về chủ doanh nghiệp tư nhân. Do đó nhà nước phải tiến hành chuyển đổi doanh nghiệp tư nhân hoặc giải thể theo quy định của Luật doanh nghiệp.

Trong trường hợp này, doanh nghiệp tư nhân chấm dứt hoạt động .

Nếu có duy nhất một người thừa kế hoặc những người thừa kế thỏa thuận để lại toàn bộ di sản cho một người thừa kế

Trong trường hợp này, người được thừa kế trở thành chủ sở hữu duy nhất của doanh nghiệp tư nhân. Việc doanh nghiệp tư nhân chấm dứt hoạt động hay tiếp tục hoạt động phụ thuộc vào người thừa kế duy nhất này.

Sở dĩ có nhận định trên xuất phát từ đặc tính chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản về mọi hoạt động của doanh nghiệp tư nhân.

Theo khoản 1 Điều 615 Bộ luật dân sự, Người hưởng thừa kế chỉ có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Nếu để doanh nghiệp tư nhân tiếp tục hoạt động, chủ sở hữu doanh nghiệp tư nhân mới phải đem tất cả tài sản khác của mình để đảm bảo cho mọi hoạt động của doanh nghiệp tư nhân.

Nếu lựa chọn trách nhiệm hữu hạn trong số tài sản của chủ doanh nghiệp tư nhân cũ, người thừa kế duy nhất phải thực hiện chuyển đổi thành công ty TNHH. Khi thực hiện quyết định chuyển đồi này, chủ doanh nghiệp tư nhân mới phải có văn bản thỏa thuận với các bên của hợp đồng chưa thanh lý về việc công ty trách nhiệm hữu hạn được chuyển đổi tiếp nhận và thực hiện các hợp đồng đó. Đây là quy định tại Điều 26 Nghị định 01/2021/NĐ-CP.

Nếu số lượng người thừa kế có nhiều hơn 01 người

Trong trường hợp này, chủ sở hữu doanh nghiệp tư nhân nhiều hơn 01 cá nhân. Như vậy không đảm bảo điều kiện về chủ doanh nghiệp tư nhân phải là một cá nhân tại Luật doanh nghiệp 2020.

Hơn nữa, người hưởng thừa kế chỉ có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Vi vậy, khi có nhiều người thừa kế không đảm bảo đặc tính Chủ doanh nghiệp tư nhân chịu trách nhiệm bằng tất cả tài sản về mọi hoạt động của doanh nghiệp tư nhân.

Để nhận quyền thừa kế trong trường hợp này, những người thừa kế phải thực hiện chuyển đổi doanh nghiệp tư nhân thành công ty TNHH. Đồng thời, những người thừa kế phải có được sự đồng thuận bằng văn bản với các bên của hợp đồng đã ký với doanh nghiệp tư nhân nhưng chưa thanh lý.

Trường hợp này doanh nghiệp tư nhân chấm dứt hoạt động.

Như vậy, khi chủ doanh nghiệp tư nhân chết, doanh nghiệp tư nhân chấm dứt hoạt động hay tiếp tục hoạt động phụ thuộc vào những người thừa kế và các bên của hợp đồng đã ký với doanh nghiệp tư nhân.

Trên đây là nội dung tư vấn Chủ doanh nghiệp tư nhân chết thì doanh nghiệp sẽ thế nào. Nếu có vấn đề gì mà Bạn đọc còn vướng mắc, băn khoăn hãy liên hệ với LawKey theo thông tin trên Website hoặc dưới đây để được giải đáp.