Giao dịch dân sự được xác lập do giả tạo là một yếu tố để Toà án tuyên giao dịch vô hiệu. Vậy giả tạo trong giao dịch dân sự được hiểu như thế nào? Hãy cùng Lawkey tìm hiểu qua bài viết dưới đây. 

1. Thế nào là giao dịch dân sự giả tạo? 

Giao dịch dân sự là hợp đồng hoặc hành vi pháp lý đơn phương làm phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự.

Giao dịch dân sự sẽ chỉ có hiệu lực khi đảm bảo đủ các điều kiện sau: 

• Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;
• Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;
• Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

Ngoài ra, có một số giao dịch khác có thêm điều kiện về hình thức được quy định trong các văn bản pháp luật chuyên ngành. 

Khoản 1 Điều 124 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 quy định: “Khi các bên xác lập giao dịch dân sự một cách giả tạo nhằm che giấu một giao dịch dân sự khác thì giao dịch dân sự giả tạo vô hiệu, còn giao dịch dân sự bị che giấu vẫn có hiệu lực, trừ trường hợp giao dịch đó cũng vô hiệu theo quy định của Bộ luật này hoặc luật khác có liên quan.“

Như vậy có thể hiểu giao dịch dân sự giả tạo là giao dịch mà trong đó việc thể hiện ý chí ra bên ngoài khác với ý chí nội tâm và kết quả thực hiện của các bên tham gia vào giao dịch.

Giao dịch giả tạo được xác lập trên cơ sở hành vi gian dối và thực hiện khi các bên xác lập giao dịch đó. Giao dịch giả tạo là giao dịch được xác lập nhằm che dấu việc thực hiện một hợp đồng khác mà các bên thật sự mong muốn thực hiện. Giao dịch giả tạo mà các bên “tự nguyện” tham gia nhưng mục đích giao dịch được thể hiện không phù hợp với mục đích các bên thực sự quan tâm, hướng tới, mong muốn đạt được. Yếu tố giả tạo thông qua dấu hiệu các bên thông đồng với nhau để tạo nên sự thiếu thống nhất giữa ý chí và tuyên bố ý chí của các bên xác lập giao dịch.

2. Các trường hợp giao dịch giả tạo 

Có hai loại giao dịch dân sự giả tạo đó là giao dịch giả tạo nhằm che dấu một giao dịch khác và giao dịch giả tạo nhằm trốn tránh nghĩa vụ với người thứ ba.

Giao dịch giả tạo nhằm che dấu một giao dịch khác

Có hai loại giao dịch dân sự song song cùng tồn tại đó là giao dịch giả tạo và giao dịch bị che giấu. Giao dịch dân sự giả tạo sẽ bị vô hiệu và giao dịch đích thực vẫn có hiệu lực pháp lí (một số trường hợp nếu vi phạm điều kiện có hiệu lực của giao dịch vẫn có thể bị vô hiệu cùng giao dịch giả tạo).

Giao dịch giả tạo nhằm trốn tránh nghĩa vụ với người thứ ba.

Đối với trường hợp này, trên thực tế hoàn toàn không có một giao dịch nào cả, các bên xác lập giao dịch tưởng tượng, hư cấu nên các quy định, điều khoản trong giao dịch giả tạo.

3. Hậu quả pháp lý của giao dịch bị tuyên là vô hiệu do giả tạo

Như vậy, cũng giống như các loại giao dịch dân sự khác bị tuyên vô hiệu thì giao dịch dân sự được xác lập do giả tạo cũng phải chịu hậu quả pháp lí là vô hiệu. Thêm vào đó, giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo cũng gây ra một số hậu quả pháp lí nhất định đối với các bên liên quan trong việc xác lập giao dịch. 

Xem thêm: Giao dịch dân sự do người chưa thành niên xác lập có hiệu lực không?

Trên đây là nội dung bài viết Cách xác định giao dịch dân sự được xác lập do giả tạo . Nếu có thắc mắc, bạn đọc vui lòng liên hệ Lawkey để được giải đáp chi tiết.