Tranh chấp lao động là gì? Phân loại tranh chấp lao động? Bài viết này chúng tôi sẽ chia sẻ tới các bạn về tranh chấp lao động theo quy định của Bộ luật lao động 2012.

Tranh chấp lao động là gì?

Trong suốt quá trình tham gia lao động, việc xảy ra tranh chấp là điều khó tránh khỏi. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tranh chấp lao động, nổi bật trong số đó là do người lao động không được đảm bảo các quyền và lợi ích mà họ được hưởng. Vậy tranh chấp lao động theo thuật ngữ pháp lý được hiểu như thế nào?

Theo quy định tại khoản 7 Điều 3 Bộ luật lao động 2012, tranh chấp lao động là tranh chấp về quyền, nghĩa vụ và lợi ích phát sinh giữa các bên trong quan hệ lao động.

Theo đó, chỉ có những tranh chấp có nguồn gốc phát sinh từ những mâu thuẫn trong quan hệ lao động về quyền, lợi ích, nghĩa vụ mới được coi là tranh chấp lao động. Đây là điểm đặc thù của loại tranh chấp này.

Xem thêm: Hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật hiện nay

Đặc điểm của tranh chấp lao động

Dựa trên khái niệm về tranh chấp lao động, chúng ta có thể rút ra một vài đặc điểm cơ bản của tranh chấp lao động như sau:

Tranh chấp lao động gắn liền với quan hệ lao động

Việc phát sinh tranh chấp lao động bao giờ cũng được thực hiện bởi các bên chủ thể của quan hệ lao động. Và thông thường là tranh chấp giữa người lao động với người sử dụng lao động hoặc quy mô rộng hơn là của tập thể lao động đối với người sử dụng lao động.

Đối tượng tranh chấp thường là đối tượng của quan hệ lao động, là quyền, là lợi ích được quy định trong hợp đồng lao động, trong nội quy lao động, thỏa ước lao động hay yêu cầu xác lập các điều kiện mới giữa tập thể lao động và người sử dụng lao động.

Tranh chấp lao động không chỉ bao gồm các tranh chấp về quyền mà còn các tranh chấp về lợi ích

Đối với các tranh chấp khác, thông thường xảy ra khi có sự vi phạm về pháp luật. Tuy nhiên, trong tranh chấp lao động thì có thể xảy ra ngay cả khi không có hành vi vi phạm pháp luật. 

Bản chất của tranh chấp một phần do sự tác động của quan hệ lao động và sự thay đổi cơ chế thị trường. Chúng ta biết rằng, để phát sinh được một quan hệ lao động bất kỳ là cả quá trình thỏa thuận, thương lượng giữa các bên. Tuy nhiên, ngay chính các thỏa thuận đã đạt được đến một thời gian nào đó mà một trong hai bên không thực hiện được hoặc trở nên không phù hợp. Tổng hợp tất cả các yếu tố lại với nhau thì việc xảy ra tranh chấp lại càng trở nên tất yếu khi mà quyền, lợi ích của cả hai bên đều bị ảnh hưởng.

Tính chất, mức độ của tranh chấp lao động phụ thuộc vào số lượng, quy mô của người tham gia

Tranh chấp lao động có thể xuất phát từ mâu thuẫn của một cá nhân gọi là tranh chấp cá nhân. Ở loại tranh chấp này thì mức độ gây thiệt hại không cao, có thể giải quyết được, không quá phức tạp.

Ở quy mô rộng hơn với sự tham gia của đông đảo người lao động hơn đó là tranh chấp lao động tập thể. Mức độ phức tạp được nâng lên, khi đó không chỉ là một cá nhân, một người lao động nữa mà là cả một tập thể. Việc giải quyết tranh chấp như thế nào cho ổn thỏa trở nên vô cùng quan trọng. Bởi lẽ, khi xảy ra tranh chấp lao động tập thể, nó không chỉ làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động mà ngay cả người sử dụng lao động cũng bị ảnh hưởng.

Phân loại tranh chấp lao động 

Tranh chấp lao động bao gồm tranh chấp lao động cá nhân giữa người lao động với người sử dụng lao động và tranh chấp lao động tập thể giữa tập thể lao động với người sử dụng lao động. Trong đó, 

Tranh chấp lao động tập thể về quyền theo quy định tại khoản 8 Điều 3 Bộ luật lao động 2012 là tranh chấp giữa tập thể lao động với người sử dụng lao động phát sinh từ việc giải thích và thực hiện khác nhau quy định của pháp luật về lao động, thoả ước lao động tập thể, nội quy lao động, quy chế và thoả thuận hợp pháp khác.

Tranh chấp lao động tập thể về lợi ích là tranh chấp lao động phát sinh từ việc tập thể lao động yêu cầu xác lập các điều kiện lao động mới so với quy định của pháp luật về lao động, thoả ước lao động tập thể, nội quy lao động hoặc các quy chế, thoả thuận hợp pháp khác trong quá trình thương lượng giữa tập thể lao động với người sử dụng lao động (khoản 9 Điều 3 Bộ luật lao động 2012).

Xem thêm: Giải quyết yêu cầu của tập thể lao động khi ngừng đình công

Trên đây là bài tư vấn của chúng tôi gửi đến bạn đọc. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào, bạn hãy liên hệ với chúng tôi để được giải đáp.