Người đồng phạm không phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi vượt quá của người thực hành. Phạm tội có tổ chức là hình thức đồng phạm có sự câu kết chặt chẽ giữa những người cùng thực hiện tội phạm. Những nguyên tắc xác định trách nhiệm hình sự trong đồng phạm

Khái niệm

– Theo Bộ luật hình sự năm 2015 thì Trách nhiệm hình sự là hậu quả pháp lý của việc thực hiện tội phạm mà cá nhân người phạm tội phải gánh chịu trước Nhà nước về hành vi phạm tội của mình và được thực hiện bằng  hình phạt và các biện pháp cưỡng chế hình sự khác theo qui định của nhà nước.

– Đồng phạm là trường hợp có hai người trở lên cố ý cùng thực hiện một tội phạm.

Đặc điểm của trách nhiệm hình sự

Trách nhiệm hình sự là một dạng cụ thể của trách nhiệm pháp lý và là dạng trách nhiệm pháp lý nghiêm khắc nhất, Vì vậy Trách nhiệm hình sự thỏa mãn tất cả các dấu hiệu của trách nhiệm pháp lý nói chung và các dấu hiệu đó được cụ thể hóa trong luật hình sự

Trách nhiệm hình sự là hậu quả pháp lý tất yếu của việc thực hiện tội phạm, Trách nhiệm hình sự chỉ phát sinh khi có sự việc tội phạm (nguyên tắc không tránh khỏi Trách nhiệm hình sự)

Bản chất của trách nhiệm hình sự là sự lên án của nhà nước đối với hành vi phạm tội bằng cách áp dụng các biện pháp cưỡng chế hình sự đối với người phạm tội

Trách nhiệm hình sự là quan hệ pháp luật đặc biệt giữa Nhà nước và người thực hiện tội phạm . Nhà nước có quyền thông qua các cơ quan bảo vệ pháp luật và Tòa án truy cứu Trách nhiệm hình sự và áp dụng các biện pháp cưỡng chế đối với người phạm tội. Người phạm tội có nghĩa vụ phải chịu các hậu quả pháp lý bất lợi và có quyền đòi hỏi nhà nước truy cứu Trách nhiệm hình sự trong phạm vi luật quy định

Trách nhiệm hình sự mang tính công. Chỉ nhà nước mới có quyền truy cứu Trách nhiệm hình sự đối với ng phạm tội và Trách nhiệm hình sự của người phạm tội là đối với nhà nước, đối với xã hội chứ không  phải đối với cơ quan, tổ chức hay cá nhân nào.

Trách nhiệm hình sự là trách nhiệm cá nhân, pháp nhân không phải chịu Trách nhiệm hình sự.

>> Xem thêm: Trách nhiệm hình sự đối với giai đoạn phạm tội chưa đạt

Nguyên tắc xác định trách nhiệm hình sự trong đồng phạm

– Tất cả chịu Trách nhiệm hình sự chung về toàn bộ tội phạm do họ gây ra

+ Tất cả những người đồng phạm đều bị truy tố, xét xử theo cùng 1 tội danh cùng điều luật và trong phạm vi chế tài của điều luật đó

+ Các nguyên tắc chung về truy cứu Trách nhiệm hình sự, quyết định hình phạt, thời hiệu,… được áp dụng chung cho tất cả

– Mỗi người chịu trách nhiệm độc lập về việc cùng thực hiện vụ đồng phạm

+ Không phải chịu trách nhiệm về hành vi vượt quá của người thực hành hoặc người đồng phạm khác

Ví dụ: A,B,C cùng đi cướp tài sản nhưng A sau khi cướp tài sản xong thì hiếp dâm chủ nhà. Như vậy hành vi của A là hành vi thái quá trong đồng phạm về chất

+ Tình tiết tăng nặng, tình tiết giảm nhẹ liên quan đến người nào thì chỉ áp dụng riêng cho người đó

Ví dụ người lạc hậu, những người nhận thức kém; dân trí thấp không biết điều đó là phạm tội thì được coi là một tình tiết giảm nhẹ. Thành khẩn khai báo cũng được coi là tình tiết giảm nhẹ

+ Việc miễn Trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt; cho hưởng án treo chỉ áp dụng với người nào đủ điều kiện theo quy định

+ Vẫn có Trách nhiệm hình sự dù hành vi của người tổ chức; xúi giục, giám sát mặc dù chưa đưa đến việc thực hiện tội phạm

– Cá thể hóa Trách nhiệm hình sự của những người đồng phạm ( cá thể hóa hình phạt )

+ Khi xác định Trách nhiệm hình sự trong đồng phạm; cần cân nhắc tính chất và mức độ tham gia phạm tội của mỗi người đồng phạm

– Một số vấn đề khác liên quan việc xác định Trách nhiệm hình sự trong đồng phạm

+ Chủ thể đặc biệt trong đồng phạm: người thực hành là chủ thể đặc biệt

– Xác định giai đoạn thực hiện tội phạm trong đồng phạm. Tùy thuộc vào hành vi của người thực hành

– Tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội trong đồng phạm; tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội được miễn Trách nhiệm hình sự.

Trên đây là tư vấn của LAWKEY. Để biết thêm thông tin chi tiết hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn.